Η πρώτη Cyberότσαρκα! (Μονή Αγ.Αθανασίου)

Ήταν τέλη Μαΐου του 2007 όταν άρχισε να "κυοφορείται" η ιδέα της Cyberότσαρκας. Ένα συνηθισμένο απόγευμα, σε γνωστό ίντερνετ καφέ του Άργους Ορεστικού, ειπώθηκε από ένα μέλος της τότε παρέας ότι στο μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου κοντά στο χωριό του Αγίου Ηλία, το οποίο είχε επισκεφθεί λίγες ημέρες νωρίτερα, υπάρχουν κάτι "περίεργες" τοιχογραφίες που αναπαριστούν φρικτές τιμωρίες. Δεν είχε ξαναδεί κάτι παρόμοιο και οι εικόνες μέσα στην εκκλησία του φάνηκαν σοκαριστικές... Ο τρόπος με τον οποίο περιέγραφε αυτό που είχε δει, φάνταζε πρωτόγνωρο κι ενδιαφέρον και για όσους ακούγαμε τα όσα μας έλεγε.

Έτσι, στις 18 Ιουνίου του 2007, ημέρα Δευτέρα, αποφασίσαμε να δώσουμε απαντήσεις στην περιέργειά μας και ξεκινήσαμε 3 άτομα για να πάμε να βρούμε τη μονή του Αγίου Αθανασίου και να δούμε με τα μάτια μας, αν ευσταθούσαν τα όσα ακούσαμε. Πράγματι, όταν φτάσαμε, μπήκαμε μέσα στο ναό και παρατηρήσαμε στον χώρο του νάρθηκα, ότι στους τοίχους υπήρχαν αγιογραφημένες οι τιμωρίες των "κολασμένων". Ήταν μια εικόνα που κι εμείς αντικρίζαμε για πρώτη φορά, κι αφού είχαμε φωτογραφικές μηχανές μαζί μας, είπαμε να τις αποτυπώσουμε και ψηφιακά.

Ρωτήσαμε και μάθαμε ότι στις τοιχογραφίες, απεικονίζεται η Δευτέρα Παρουσία και αναπαρίστανται οι τιμωρίες των αμαρτωλών.

Οι αμαρτίες σχετίζονται με ηθικά και επαγγελματικά παραπτώματα.

Οι εικόνες είναι πολύ χαρακτηριστικές κι ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι τιμωρίες όσων δεν πηγαίνουν στην εκκλησία και όσων κλέβουν, ενώ φαίνεται ότι όσοι καταπιάστηκαν με την τοιχογράφηση του νάρθηκα ήταν πιο αυστηροί με τις γυναίκες, σε σύγκριση με τους άνδρες, σε μία εποχή που η διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλα, με το αρσενικό να κυριαρχεί, ήταν κάτι παραπάνω από εμφανής. Οι τοιχογραφίες βρίσκονται σε χαμηλά σημεία του νάρθηκα, πριν την είσοδο στον κυρίως ναό και είναι το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κάποιος όταν εισέρχεται στο καθολικό.

Η μονή του Αγίου Αθανασίου είναι κτισμένη σε μία πολύ όμορφη τοποθεσία στις παρυφές των Οντρίων, ανάμεσα στον Σπήλιο, την Κερασώνα, την Δαμασκηνιά και φυσικά τον Άγιο Ηλία, στον οποίον γεωγραφικά πλέον ανήκει, αν και την πρωτοβουλία για την ίδρυσή της, την πήραν κάτοικοι της "Ζηκόβιστας" (παλαιό τοπωνύμιο του Σπήλιου). Σύμφωνα με γραπτές μαρτυρίες, κτίστηκε ανάμεσα στο 1629 και το 1668, ενώ ανακαινίστηκε στον 18^ο αιώνα.

Σήμερα, σώζονται μέρη από τον περίβολο, την πύλη και τους ξενώνες, ενώ ακέραιο στέκει το καθολικό της μονής μέσα στο οποίο υπάρχουν οι αγιογραφίες. Τμήματα των τοιχογραφιών είναι επικαλυμμένα με ειδικούς επιδέσμους για την προστασία τους, έπειτα από συντήρηση που τους έγινε πριν από μερικά χρόνια. Ο ναός είναι λιτός, με πλούσιο διάκοσμο και αναπαραστάσεις που συναντώνται στην ευρύτερη περιοχή αλλά και σε μονές του Αγίου Όρους. Ο τρούλος του, ίσα που διακρίνεται εξωτερικά ενώ εσωτερικά το καθολικό, αποτελείται από δύο χώρους, τον νάρθηκα και τον κυρίως ναό.

Η εξόρμηση στη μονή του Αγίου Αθανασίου, ουσιαστικά υπήρξε η αφετηρία για το διαδικτυακό ταξίδι στα μυστικά του τόπου μας και για τη γέννηση της Cyberότσαρκας, αφού λίγες ημέρες μετά, ακολούθησε δεύτερη εξόρμηση, αυτή τη φορά στον Αϊ Νικόλα τον Κρεμαστό στους Αμπελοκήπους, με περισσότερα μέλη στην παρέα μας. Όταν διαπιστώσαμε σε συζητήσεις που είχαμε, ότι τοποθεσίες όπως οι παραπάνω δεν είναι γνωστές στο νεαρό κυρίως κοινό της περιοχής μας, όπως δεν ήταν και σε μας, και παρουσιάζουν ενδιαφέρον, αποφασίσαμε ότι καλό θα ήταν να μοιραστούμε τις εικόνες που αποκομίσαμε με περισσότερους ανθρώπους, όπως κι έγινε. Ο καλύτερος τρόπος για να συμβεί αυτό ήταν το διαδίκτυο. Αρχικά δημιουργήσαμε το blog της cyberότσαρκας κι έπειτα, όταν οι δυνατότητες του blog δεν επαρκούσαν για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες της θεματολογίας, δημιουργήσαμε το cyberotsarka.gr που σήμερα βρίσκεται στους σημαντικότερους διαδικτυακούς τόπους της Δυτικής Μακεδονίας. Στα χρόνια ζωής της Cyberότσαρκας, αυτό που έχουμε διαπιστώσει είναι ότι η περιοχή μας είναι πολύ πλούσια τόσο σε φυσικά αξιοθέατα όσο και σε ιστορικά μνημεία και δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα, περιοχές τουριστικές. Στόχος μας είναι να αποτυπώσουμε και να καταγράψουμε όσα περισσότερα από τα μυστικά του τόπου μας θα έπρεπε να γνωρίζουμε αλλά ο σύγχρονος τρόπος ζωής, μας έχει κάνει όλους λίγο - πολύ, να τα ξεχνάμε. Να τα γνωρίσουμε, έστω και μέσα από την οθόνη του υπολογιστή μας και να τα προστατεύσουμε, για να τα παραδώσουμε αυτούσια στις επόμενες γενιές...

Η Cyberότσαρκα μια μέρα, θα πάψει να υπάρχει!

Ως τότε όμως, το ταξίδι συνεχίζεται...

Cyberότσαρκα 2007-2011

* Για την εξόρμηση στη Μονή του Αγίου Αθανασίου συνεργάστηκαν: stergios, asteris, garavelas.