Για έναν καφέ με τον Φάνη - Γενικό Γραμματέα της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας

Δεν του άρεσε να του μιλάμε στον πληθυντικό και γενικότερα δεν του αρέσουν οι επισημότητες. Είναι ο Φάνης Έλληνας, ο γενικός γραμματέας της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας, με τον οποίο είχαμε την χαρά να τσαρκάρουμε παρέα στις αρχές του Ιουνίου και να μάθουμε πολλά πράγματα από την εμπειρία του και από τον τρόπο με τον οποίο τσαρκάρουν οι ... λίγο πιο ειδικευμένοι.

To μέλος της cyberότσαρκας που είχε κάνει τις πρώτες επαφές με τον Φάνη, περιγράφει:

"Όταν είχα ζητήσει βοήθεια από κάποιον σπηλαιολόγο σε ένα σχετικό φόρουμ, ο Φάνης προσφέρθηκε κατευθείαν να με βοηθήσει. Η πρώτη μας συνάντηση είχε κανονιστεί στην Θεσσαλονίκη. Περιμένοντας για την συνάντηση έκανα διάφορες σκέψεις στο μυαλό μου... Όταν είναι να δεις κάποιους ανθρώπους για πρώτη φορά, πλάθεις διάφορες εικόνες μέσα σου, ανάλογα με τις πληροφορίες που έχεις γι' αυτούς. Οι δικές μου σκέψεις είχαν πέσει πολύ έξω... Ο Φάνης και η Πέλη είναι δύο άνθρωποι απλοί και συζητήσιμοι που μπορείς να είσαι πολύ άνετος μαζί τους. Δύο άνθρωποι που λατρεύουν τη φύση και την περιπέτεια. Διατεθειμένοι να σου λύσουν κάθε απορία. Τον καφέ μας τον ήπιαμε σε φοιτητικό στέκι και ο χαβαλές που κάναμε δεν απείχε και πολύ από τον χαβαλέ μίας φοιτητικής παρέας".

Ο Φάνης μαζί με την σύζυγό του, Πέλη, που είναι επίσης σπηλαιολόγος και μάλιστα Έφορος Αρχείου Σπηλαίων της ΕΣΕ, γυρίζουν παρέα όλη την χώρα και εξερευνούν, χαρτογραφούν και καταγράφουν σπήλαια. Έτσι λοιπόν, όταν αποφάσισαν να επισκεφθούν τα μέρη μας, ήρθαμε σε επικοινωνία για να πάμε παρέα στα Όντρια. Λίγο πριν την αναχώρηση της αποστολής της ΕΣΕ, μετά από το γεμάτο τριήμερο στο βουνό, του αποσπάσαμε μία ολιγόλεπτη συνέντευξη την ώρα που είμασταν για καφέ στον πεζόδρομο του Άργους Ορεστικού.

Φάνη, πότε και πως ξεκίνησες να ασχολείσαι με όλο αυτό;

"Ήταν 12 χρόνια πριν, όταν πήγα να παρακολουθήσω ένα σεμινάριο για την σπηλαιοκατάδυση. Από κει και πέρα όλα πήραν τον δρόμο τους. Γράφτηκα στην σπηλαιολογική εταιρεία, βρήκα φίλους, βρήκα παρέες, κόλλησα με τα σπήλαια και συνεχίζω μέχρι σήμερα..."

Έχεις αποκομίσει κάτι ξεχωριστό όλο αυτόν τον καιρό; Έχεις αποκτήσει κάποια ιδιαίτερη... "σοφία";

"Δεν υπάρχει καμιά σοφία... Αυτό που έχω κερδίσει είναι το ότι εκτός απ' το ότι έχω γυρίσει σχεδόν όλη την χώρα, έχω γνωρίσει πολλούς ανθρώπους, είδα κάποια κομμάτια της ελληνικής φύσης τα οποία είναι μαγευτικά και δυσπρόσιτα. Και νιώθω πολύ τυχερός γι'αυτό."

Η σπηλαιολογία συνήθως αντιμετωπίζεται από τον κόσμο ως κάτι το πολύ απόμακρο, όπως επίσης παράτολμο αλλά και επικίνδυνο. Κάτι πάνω σε αυτό;

"Η σπηλαιολογία είναι κάτι το εξαιρετικά ασφαλές όταν κινείσαι με τον κατάλληλο εξοπλισμό και την κατάλληλη εκπαίδευση. Σαν δραστηριότητα έχει πολύ μικρό ποσοστό ατυχημάτων σε σχέση με άλλα σπορ. Βασικά η σπηλαιολογία από τους πιο πολλούς δεν αντιμετωπίζεται σαν σπορ καθώς είναι κάτι το οποίο περικλύει πάρα πολλές επιστήμες, πάρα πολλά διαφορετικά αντικείμενα. Δηλαδή ο σπηλαιολόγος πρέπει να ξέρει να πεζοπορεί, να ορειβατεί, να προσανατολίζεται, πρέπει να έχει τον κατάλληλο εξοπλισμό για κάθε σπήλαιο, γνώσεις σκοινιών για τα κάθετα σπήλαια..."

Γιατί μπορεί να ασχολείται κάποιος με την σπηλαιολογία;

"... η σπηλαιολογία δεν είναι μία δραστηριότητα για κάποιον που αναζητά την αδρεναλίνη. Καλύτερα να κάνει παραπέντε, ελεύθερη πτώση, ραπέλ ή κάτι άλλο. Με την σπηλαιολογία βλέπεις πολύ όμορφα θεάματα και πλουτίζεις τις γνώσεις σου. Αυτό είναι στην ουσία."

Από όλες αυτές τις βόλτες σας, ποιο είναι το συμπέρασμά σας για τις ομορφιές και τα σπήλαια της Ελλάδας αλλά και για το αν εκμεταλλευόμαστε αυτά τα πράγματα σωστά;

"Η Ελλάδα είναι μία χώρα πάρα πολύ πλούσια σε σπήλαια σε σχέση με άλλες χώρες. Συνολικά έχουν καταγραφεί πάνω από 10.000. Γενικά σε ότι έχει να κάνει με φύση, δεν έχουμε μάθει να το αντιμετωπίζουμε με τον σεβασμό που του αξίζει. Και αυτό συμβαίνει σε πολύ μεγάλο βαθμό στα σπήλαια. Σε υπερθετικό βαθμό δε, στα αξιοποιημένα σπήλαια. Οι περισσότερες αξιοποιήσεις έχουν γίνει σε παλαιότερα χρόνια, με τεχνογνωσία περασμένων δεκαετιών, η οποία σήμερα είναι ξεπερασμένη κι έχει αποδειχθεί πως τα σπήλαια καταστρέφονται από αυτού του είδους την αξιοποίηση. Στόχος της ΕΣΕ είναι εκτός από την καταγραφή και η ανάδειξη των σπηλαίων με νέες, εναλλακτικές μεθόδους αξιοποίησης ενός σπηλαίου. Δεν είναι ανάγκη να γκρεμίσουμε το σπήλαιο και να το γεμίσουμε με τσιμέντο για να το αναδείξουμε. Υπάρχουν και άλλες μέθοδοι που ήδη εφαρμόζονται στο εξωτερικό."

Και συνεχίζει πιο συγκεκριμένα για την σπηλιά του Δράκου:

"Απο πληροφορίες φίλων σπηλαιολόγων που έχουν επισκεφθεί το σπήλαιο μετά το τέλος των εργασιών για την τουριστική αξιοποίηση, το σπήλαιο έχει υποστεί μεγάλες καταστροφές, οι οποίες θα μπορούσαν με σωστότερες μελέτες και καλύτερη πρόβλεψη να είχαν αποφευχθεί. Δυστυχώς, ένα ακόμη πανέμορφο σπήλαιο της Ελλάδας, έχει καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς."

Τι καθεστώς επικρατεί κατά την ανάληψη ενός έργου για την αξιοποίηση ενός σπηλαίου; Υπάρχει κάποιος έλεγχος;

"...όπως λέει η θεωρία, η μελέτη ενός εργολάβου, για τα έργα αξιοποίησης ενός σπηλαίου, πρέπει να εγκριθεί από την αρμόδια εφορία παλαιοντολογίας και σπηλαιολογίας του υπουργείου πολιτισμού, η οποία μάλιστα πρέπει να επιβλέπει τις εργασίες. Αυτό όμως είναι κάτι που δεν συμβαίνει στην πράξη καθώς οι εργολάβοι, όπως έχει αποδειχθεί, κάνουν του κεφαλιού τους. Με βάση τις πληροφορίες που έχουμε κάτι τέτοιο έχει γίνει και στην περίπτωση της σπηλιάς του Δράκου."

Φάνη, πως σου φάνηκαν όλα αυτά που είδαμε τις τελευταίες μέρες;

"Τις τελευταίες τρεις ημέρες είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε μία γνωριμία με την περιοχή (σ.σ. Όντρια) ως σπηλαιολογικό πεδίο, το οποίο φαίνεται να είναι αρκετά υποσχόμενο και σχετικά παρθένο. Εντοπίστηκαν κάποια σπήλαια και βάραθρα αρκετά αξιόλογα.Σε δεύτερη φάση αυτό που θα πρέπει να γίνει είναι η καταγραφή τους, πράγμα στο οποίο μπορείτε να συμβάλετε και εσείς, μιας που αγαπάτε τα σπήλαια και όλες αυτές τις ομορφιές."

Ένα μήνυμα προς τους αναγνώστες της σελίδας μας...

"Ό τόπος σας είναι πανέμορφος. Έχει τεράστιο φυσικό πλούτο. Η παρέα της cyberότσαρκας κάνει μία εξαιρετική δουλειά στο να αναδείξει και να προβάλλει αυτόν τον πλούτο, παράλληλα όμως θα πρέπει να εστιάσει και την δραστηριότητά της, στο πως θα πρέπει αυτός ο πλούτος να διατηρηθεί και να κληρονομηθεί από τις επόμενες γενιές..."

Επιμέλεια: toulias

Aνέκριναν τον Φάνη: psilos, stergios, toulias

Συνεργάστηκαν: mpouris, Nio, WiMax, stathis, Κώστας, Ηρακλής, Παναγιώτης, Τάσος, garavelas

Ευχαριστούμε τον Φάνη Έλληνα και την Πέλη Φιλιππάτου -εκτός των άλλων- για την υπομονή την οποία έδειξαν στο να απαντούν στις ερωτήσεις μας όλες αυτές τις ημέρες.

* Ο Φάνης Έλληνας έχει δώσει ιδιαίτερο βάρος στην φωτογράφιση των σπηλαίων, πράγμα το οποίο κάνει εδώ και χρόνια με τα κατάλληλα μέσα και την κατάλληλη εμπειρία, παράγοντας ένα υπέροχο οπτικό αποτέλεσμα. Μπορείτε να δείτε δικές του φωτογραφίες στο www.showcaves.gr