Στα ερείπια της Σφήκας
Η περιοχή του χωριού της Σφήκας (ή Μπέσφινα με το παλιό) βρίσκεται ανάμεσα στους οικισμούς του Κώτα και της Οξυάς στο νομό της Φλώρινας, πολύ κοντά στη λίμνη Μικρή Πρέσπα. Απλώνεται σε μια πανέμορφη κοιλάδα της δασωμένης πλευράς του όρους Τρικλάριο σε υψόμετρο χιλίων διακοσίων μέτρων και η πρόσβαση γίνεται από τον χωματόδρομο που ξεκινάει από τον οικισμό του Κώτα...
Το χωριό της Σφήκας, σήμερα, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε καν "φάντασμα" καθώς έχει σβήσει σχεδόν ολοκληρωτικά από τον χάρτη. Η εικόνα που αντικρίζει κάποιος φτάνοντας στην περιοχή είναι χορταριασμένοι σωροί από τα παλιά σπίτια που κατέρρευσαν στο πέρασμα του χρόνου και λασπωμένα καλντερίμια που πριν από δεκαετίες φιλοξενούσαν ντόπιους και επισκέπτες. Τα μόνα στοιχεία που μαρτυρούν ότι εκεί κάποτε ζούσε ένας ολόκληρος οικισμός είναι τα λίγα πλίνθινα υπολείμματα τοιχοποιίας που παραμένουν ακόμη όρθια και ο ναός του Αγίου Αθανασίου.
Τα σπίτια του χωριού ήταν τα περισσότερα πλίνθινα, χαρακτηριστικό των οικισμών της ευρύτερης περιοχής. Οι κάτοικοι της Σφήκας πριν από τον πόλεμο του 1940 ξεπερνούσαν τους τριακόσιους και η κύρια ασχολία τους ήταν η κτηνοτροφία. Ο εμφύλιος πόλεμος όμως που ακολούθησε, ερήμωσε το χωριό, με πολλούς κατοίκους να σκορπάνε στις ανατολικές κυρίως χώρες της Ευρώπης και σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, αφήνοντας πίσω τους συγγενείς και περιουσίες.
Η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου, που βρίσκεται σε μια πλαγιά λίγο βορειότερα των ερειπίων, είναι σήμερα το πιο ζωντανό κομμάτι της ιστορίας του χωριού. Η στέγη όμως έχει καταρρεύσει προ πολλού και η εικόνα στο εσωτερικό του ναού είναι τουλάχιστον θλιβερή. Η βλάστηση έχει καλύψει τα πάντα και σώζεται μόλις μία τοιχογραφία. Βόρεια και ανατολικά του ναού αναπτύσσεται το μικρό κοιμητήριο του χωριού, ένας λόγος για τους Μπεσφινιώτες να επιστρέφουν αραιά και που στη γενέτειρά τους, για να τιμήσουν τη μνήμη κάποιων από τους προγόνους τους που είναι ενταφιασμένοι εκεί.
Η εξόρμηση στη Σφήκα Φλώρινας ήταν αναγνωριστική της τοποθεσίας, όπως συνήθως κάνουμε στις περισσότερες περιπτώσεις. Έγινε με αφορμή την προφορική μαρτυρία που έχουμε για πιθανή ύπαρξη σπηλαίου πολύ κοντά στο χωριό και ουσιαστικά εγκαινίασε τις τσάρκες μας σε μία περιοχή άγνωστη στο ευρύ κοινό, καθώς δεν βρίσκεται σε κάποιο πέρασμα, που κρύβει όμως σημαντικές εκπλήξεις τις οποίες θα γνωρίσουμε μέσα από τη σελίδα μας το φετινό καλοκαίρι…