Στο σπήλαιο της Εράτυρας (Αγιότρυπα)
Η Εράτυρα βρίσκεται στο δήμο Βοΐου του Νομού Κοζάνης στις υπώρειες του όρους Σινιάτσικο, ανάμεσα στη δυτική και την ανατολική πλευρά του βουνού, σε ένα μέσο υψόμετρο 770 μέτρων. Πρόκειται για ένα από τα ομορφότερα χωριά της περιοχής μας, με ιστορία που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Στην Εράτυρα βρεθήκαμε το πρωινό της Μεγάλης Παρασκευής του 2012 για την παρθενική μας εξόρμηση στις πλαγιές του Σινιάτσικου και η μέρα δεν επιλέχθηκε τυχαία... Όπως αποδείχθηκε στο τέλος της εξόρμησης, ήταν το καλύτερο ξεκίνημα για τη γνωριμία μας με ένα βουνό που ενώ βρίσκεται δίπλα μας, το ξέρουν ελάχιστοι. Αφορμή για την "τσάρκα" ήταν η μαρτυρία ενός φίλου της σελίδας για την ύπαρξη ενός σπηλαίου σε ένα ύψωμα του βουνού κοντά στο χωριό. Το σπήλαιο εντοπίζεται στην ανατολική πλευρά του Σινιάτσικου σε υψόμετρο 1200 μέτρων, στην τοποθεσία που φέρει την ονομασία Προφήτης Ηλίας, από το εκκλησάκι που βρίσκεται πάνω από το χωριό...
Η διαδρομή για το σπήλαιο ξεκινάει από το χωριό και το αυτοκίνητο μπορεί να φτάσει μέχρι τα 960 μέτρα υψόμετρο όπου και σταματάει ο χωματόδρομος (βλέπε χάρτη στο τέλος του άρθρου). Στη συνέχεια ανηφορίζουμε με τα πόδια μέχρι το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, που είναι πολύ χαρακτηριστικό για την περιοχή και βρίσκεται στα 1120 μέτρα υψόμετρο. Η διαδρομή από το αυτοκίνητο μέχρι το εκκλησάκι διαρκεί περίπου 40 λεπτά και δεν υπάρχει σαφές μονοπάτι. Από την εκκλησία που είναι ο ενδιάμεσος σταθμός και μέχρι το σπήλαιο, υπάρχουν βέλη λευκού χρώματος ζωγραφισμένα πάνω στους βράχους που μέσα σε ένα δεκάλεπτο μας οδηγούν με σχετική ευκολία μέχρι την τρύπα. Στη διαδρομή υπάρχουν και διάσπαρτα χαράγματα που άφησε πάνω στους βράχους του βουνού, ο βοσκός Αναστάσιος Χρόνης, ο άνθρωπος δηλαδή που συνέδεσε το όνομά του με την ιστορία του σπηλαίου αφού ήταν αυτός που κατέβηκε για πρώτη φορά μέσα στην τρύπα, την Μεγάλη Παρασκευή του 1962...
Οι ντόπιοι γνώριζαν από πολύ παλιά την ύπαρξη της συγκεκριμένης τρύπας πάνω στο βουνό αλλά κανείς δεν τολμούσε να κατεβεί μέσα. Η αρχική της ονομασία ήταν Δρακότρυπα, που τη συναντάμε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, κι έπειτα από την εξερεύνηση του Τάσου Χρόνη, η τοποθεσία ονομάστηκε "Αγιότρυπα" διότι οι κάτοικοι της Εράτυρας θεώρησαν ως καλό σημάδι την ημέρα που κατάφερε ο συγχωριανός τους και μπήκε μέσα στο σπήλαιο.
Φτάνοντας στην είσοδο του σπηλαίου το πρώτο που αντικρίζουμε είναι η μεταλλική σκάλα που βυθίζεται στο σκοτάδι. Επειδή βρίσκεται αρκετά χρόνια στη συγκεκριμένη θέση έχει αρχίσει να διαβρώνεται από την υγρασία. Η σκάλα είναι καλά στερεωμένη στους βράχους αλλά χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή τόσο στο κατέβασμα όσο και στο ανέβασμα διότι πέρα από τη διάβρωση, αναλόγως την εποχή, συσσωρεύεται και λάσπη και υπάρχει πάντα ο κίνδυνος της ολίσθησης με πτώση στο κενό από τα 6 περίπου μέτρα ύψος. Προσοχή χρειάζεται και στα πρώτα μέτρα εντός του σπηλαίου λόγω της ολισθηρότητας του εδάφους και της κεκλιμένης επιφάνειας.
Το σπήλαιο αποτελείται ουσιαστικά από έναν μόνο θάλαμο, περίπου κυκλικό, με διάμετρο κοντά στα 25 μέτρα. Παρά το μικρό του μέγεθος πρόκειται για ένα σπήλαιο με πολύ πλούσιο διάκοσμο και μεγάλη ποικιλία στο σταλακτιτικό υλικό. Μέσα στο σπήλαιο υπάρχει και μια μικρή λίμνη που δύσκολα την αντιλαμβάνεται κανείς καθώς η απόλυτη ηρεμία του νερού, την κάνει "αόρατη". Εμείς διαπιστώσαμε την παρουσία της λίμνης όταν κατά την περιήγησή μας, ανάμεσα στους σταλακτίτες και τους σταλαγμίτες, ακούσαμε τον χαρακτηριστικό παφλασμό που παράγεται όταν αναταραχθεί η γαλήνη του νερού από κάποιο πόδι που βουτάει μέσα.
Θα μπορούσαμε να γράψουμε πολλά για την εξόρμηση στο σπήλαιο της Εράτυρας αλλά είναι από τις περιπτώσεις που ο γραπτός λόγος δεν μπορεί να αποδώσει τις εικόνες που αποκομίσαμε. Γι’ αυτό και επιλέξαμε το κείμενο που συνοδεύει το παρόν θέμα να είναι μικρό. Όσοι πάρετε την απόφαση να ανηφορίσετε μέχρι την Αγιότρυπα και να κατεβείτε στο σπήλαιο, δεν θα μετανιώσετε για το χρόνο και τον κόπο που ξοδέψατε για να φτάσετε ως εκεί. Η φύση θα σας ανταμείψει και ο σεβασμός στο ζωντανό αυτό μνημείο είναι το ελάχιστο που μπορούμε να προσφέρουμε όλοι…
Εξόρμησαν – Συνεργάστηκαν: toulias, stergios, nio, argiris, mpezas, psilos, giannoulis, garavelas.