Μονή Ζέρμας

Κατά την περιήγησή μας στην εγκαταλελειμμένη Ζέρμα Ιωαννίνων δεν ήταν δυνατόν να μην μας τραβήξει την προσοχή, η μισοκατεστραμμένη αλλά αγέρωχη μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στην ακριβώς απέναντι πλαγιά από αυτήν που βρίσκεται το χωριό.

Αριστερά-δεξιά: Η μονή όπως φαίνεται από το χωριό και το χωριό από την μονή αντίστοιχα.

Μία μικρή παράκαμψη από τον δρόμο που οδηγεί στο χωριό Πλαγιά (Νέα Ζέρμα) για να επισκεφθείτε το παλιό μοναστήρι. Η μοναδικότητά του γίνεται αντιληπτή από νωρίς ακόμη. Αν και για να πούμε την αλήθεια, σε έναν τόπο όπου η τέχνη του χτισίματος αποτελούσε ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του, εκ των προτέρων γνωρίζεις ότι θα συναντήσεις κάτι το ξεχωριστό, κάτι το ιδιαίτερα όμορφο. Μπορεί να μην καταφέραμε να βρούμε στοιχεία σχετικά με την ακριβή χρονολόγηση της μονής, μπορούμε όμως να πάρουμε κάποιες πληροφορίες από τις επιγραφές που βρίσκονται πάνω από την μικρή είσοδο του ναού αλλά και από το βιβλίο του δήμου Μαστοροχωρίων*.

Η μονή κατείχε εξέχουσα θέση στα τεκταινόμενα της περιοχής καθ'όλη σχεδόν την διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας. Ο ναός αγιογραφήθηκε στα μέσα του 17ου αιώνα και τελευταία φορά ανακαινίσθηκε το 1800 (!). Υπέστη αρκετές καταστροφές με τελευταίες αυτές των Ιταλών, κατά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο. Μήπως όμως τελικά η μεγαλύτερη καταστροφή είναι η εγκατάλειψη;

Σήμερα από το ιστορικό και πανέμορφο μοναστήρι της Ζέρμας σώζεται μονάχα, σε άσχημη βέβαια κατάσταση, ο κεντρικός ναός της μονής. Ελάχιστες αγιογραφίες γλίτωσαν από τις λεηλασίες και τις πυρκαγιές ενώ το τέμπλο λείπει από την θέση του για πάνω από 60 χρόνια τώρα...

Το χθες και το σήμερα: Η φωτογραφία στα αριστερά είναι τραβηγμένη από τον Αριστοτέλη Ζάχο το 1938.

Το σκηνικό της εγκατάλειψης έρχονται να συμπληρώσουν οι νυχτερίδες που έχουν βρει ως ασφαλές καταφύγιο τους δύο τρούλους του πρόναου και μας υποδέχτηκαν κρεμασμένες από την αγκαλιά της Θεοτόκου...

Πιο συγκεκριμένα, να σημειώσουμε πως ο ναός είναι ένας δικιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος, με νάρθηκα που επικοινωνεί με τον κυρίως ναό μέσω τρίβηλου και στεγάζεται στα δύο άκρα του με δύο μεγάλους τρούλους.

Μέσα στο πράσινο, στην καρδιά του βουνού, η ιστορική μονή που άλλοτε αποτελούσε ένα κέντρο αναφοράς για την γύρω περιοχή, μισοκατεστραμμένη, με τα ερείπιά της να βρίσκονται ακόμα στον χώρο, αποτελεί και αυτή ένα δείγμα της αξιοθαύμαστης αρχιτεκτονικής της πέτρας. Η εγκατάλειψή της, μπορεί να αποτελεί ένα μελανό σημείο, αλλά ακόμα και έτσι, η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Ζέρμας, δεν παύει να κινεί το ενδιαφέρον του ασυνήθιστου επισκέπτη της...

Kέντρο: *Το βιβλίο του δήμου Μαστοχωρίων αποτελεί την καλύτερη πηγή πληροφοριών για την λαογραφία και όχι μόνο του δήμου, και πολλές περιοχές μπορούν να ζηλεύουν την εξαιρετική δουλειά αλλά και το σύγχρονο, ξεκούραστο αποτέλεσμα. Δανειστήκαμε πληροφορίες αλλά και δύο δυσεύρετες παλιές φωτογραφίες.

Δεξιά: Η σφραγίδα της μονής. Ένα ντοκουμέντο που δημοσιεύτηκε στο παραπάνω βιβλίο με την ημερομηνία που αναγράφεται να είναι το 1618.

Κείμενο: toulias

Eξόρμησαν/Συνεργάστηκαν: amorameho, stergios, garavelas